abrahamvillanus PARKING – Alweer een moeilijke dag voor federaal minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA), nu blijkt dat de reële belastinginkomsten voor 2016 zo’n slordige 1,3 miljard euro onder de aanvankelijke voorspellingen van zijn kabinet zullen liggen. De minister, die al herhaaldelijk onder vuur lag omwille van tegenvallende begrotingscijfers, ziet zich opnieuw verplicht toe te geven dat de federale inkomsten niet zullen voldoen aan wat zijn kabinet ingecalculeerd had. Zo vallen niet alleen de feitelijke cijfers van de roerende voorheffing flink tegen – met zo’n 750 miljoen euro om precies te zijn – maar ook het nieuwe vastgoedvehikel en fiscale regularisatie worden verwacht ondermaats te presteren. De oppositiepartijen zijn wederom niet mals voor de minister en de centrumrechtse regering en vrezen voor een zoveelste besparingsronde op de kop van de gewone burger. “Een schande,” liet sp.a-kamerlid Karin Temmerman zich laaiend uit over de “zoveelste rekenblunder” van het N-VA-kopstuk.
Kritiek beu
Hoewel het niet de eerste keer is dat Van Overtveldt met tegenvallende cijfers naar buiten komt, lijkt de minister allerminst van plan zich apologetisch op te stellen. “Ik zou niet weten waarom,” snauwde hij een horde reporters af die hem op de Wetstraat stonden op te wachten. “U moet begrijpen dat we nu pas het wanbeleid van de regering Di Rupo zich zien manifesteren. Mijn kabinet kan de impact van zijn onverantwoorde, socialistische ingrepen maar beperkt inschatten en ja, dan zit je er al wel eens een miljardje naast. Is dat nu zo frappant? Typisch voor de onvolwassen houding van de oppositie om deze regering hier weer voor af te schieten.”
Toch lijken interne bronnen aan te geven dat de voormalige journalist en econoom stilaan de buik vol heeft van de aanhoudende kritiek op zijn kabinet en mogelijk naar alternatieve methodes zoekt om zijn begrotingsramingen op te stellen. “De minister speelt al lang met de gedachte om het hele berekeningssysteem over een andere boeg te gooien,” weet een anonieme medewerker te vertellen. “Er staat nog niets definitiefs op papier, maar er wordt wel met minder conventionele ideeën gespeeld.” Concreet zou de minister een task force hebben opgedragen naar minder confronterende rekensystemen te zoeken en zou hij overwogen hebben over te schakelen naar het Babylonische, Etruskische of zelfs Mayaanse talstelsel, waarbij complexe en grote getallen nu eenmaal minder snel in het oog springen en eventuele tekorten makkelijker te relativeren vallen. “Het probleem daarmee is dat je dan snel met andere praktische problemen zit,” aldus dezelfde interne bron. “Babylonische cijfers schrijf je bijvoorbeeld in spijkerschrift en om de hele federale begroting in kleitabletten te gaan krassen om die vervolgens uren in de zon te laten drogen is onbegonnen werk. Dat is gewoon absurd.”
Abstracte kleurenschetsen
Mogelijk overweegt Van Overtveldt zijn gevecht met de cijfers nog radicaler aan te pakken. Zo zou de minister in vertrouwelijke gesprekken hebben aangegeven volledig van een numerieke of getalsmatige budgetberekening te willen afstappen en voor een ‘abstractere’ expressie te opteren. In een recent uitgelekte email doet hij bijvoorbeeld een uitgebreide uiteenzetting over de “kracht van abstracte kleuren in het uiten van gevoelens en toekomstperspectief”, waarbij hij zich duidelijk laat inspireren door de schilderhobby die zijn vrouw Daniëlle sinds 2012 beoefent. In bijlage zou Van Overtveldt een paar rudimentaire schetsen gevoegd hebben die “heel pakkend en op intuïtieve wijze de complexe relatie tussen de huidige, waarneembare economische realiteit en het vage, onvatbare karakter van de speculatieve conjunctuur op korte en lange termijn bevangen.”
Macro-econoom Geert Noels, die in een telefonisch interview reageerde, noemt de alternatieve aanpak alvast “gedurfd” en “revolutionair”, maar maant verder aan tot voorzichtigheid en geduld: “Het is natuurlijk relatief ongebruikelijk om als beleidsmaker beroep te doen op zogenaamde ‘intuïtieve expressie’ als je geïnformeerde schattingen wil maken over beoogde inkomsten en uitgaven, maar het laat de regering zeker de creatieve ruimte om zich niet op elke komma te moeten blindstaren. Je mag de kracht van kleurencombinaties en symbolische lineaire vormen niet onderschatten als expressiemiddel voor voorzichtig financieel optimisme. Nu, mocht dit systeem effectief toegepast worden, is het nog maar vraag of Europa genoegen neemt met een blauwe zonsondergang of een reeks rood-zwarte strepen op doek, maar in onzekere tijden moet je natuurlijk outside the box durven denken.”
Communiceert het ministerie van Financiën haar begrotingsramingen binnenkort in de vorm van ‘intuïtieve schetsen’ of blijft Johan Van Overtveldt zich binden aan onze vertrouwde Arabische talstelsel?
Uiteenlopende reacties
Naar verwachting variëren de meningen over een dergelijke ingreep. Zo tweette federaal fractieleider van Ecolo en Groen Kristof Calvo vrijwel meteen de volgende sceptische reactie: “Van_Overtveldt krijgt boeken niet op orde, dus gaan we maar een beetje met vingerverf zitten kloten? Schrijnend hoe deze regering haar chronische tekortkomingen blijft verdoezelen!” Ook PVDA-voorzitter Peter Mertens uitte zijn ongenoegen via sociale media: “Precies of je gaat voor transparantie en eerlijke verdeling van de rijkdom zorgen met wat willekeurige vlekken op doek? Wie is hier eigenlijk de fucking hippie?!”
In het kamp van de regering valt voorlopig amper commentaar te rapen, al haalde burgemeester en N-VA-voorzitter Bart De Wever naar goede gewoonte vlijmscherp uit naar de oppositie: “Ik vind dit echt tekenend voor links hoe men zich zo vasthoudt aan deze ‘cijferdictatuur’. Toen wij in de oppositie zaten hielden wij ons consequent aan het bieden van opbouwende kritiek. Deze regering zit met de moeilijke beslissingen opgescheept, maar wat ze ook doet jaagt de zogenaamde ‘progressieve’ partijen sine interruptione op stang. Cijfers zijn leuk als ze kloppen, maar de realiteit van de financiële context overstijgt dat vaak. Dan sta je daar met je algoritmen en verifieerbare schattingen mooi voor lul. Wij kiezen voor vooruitgang.”
Baldarch
