abrahamvillanus PARKING – Het ziet ernaar uit dat de Vlaming ook in 2017 meer zal moeten neertellen voor zijn energieverbruik. Dat onprettige nieuws kondigde de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) vorige week aan. Concreet zou de gemiddelde gezinsfactuur met 45 euro voor elektriciteits- en 8 euro voor gasverbruik stijgen, terwijl ook kleine bedrijven hun bijdrage opnieuw de hoogte zullen zien ingaan. Alleen de grote bedrijven lijken de dans te ontspringen, wat de regering felle kritiek oplevert. Vlaams minister van Energie Bart Tommelein (Open VLD) reageerde aanvankelijk voorzichtig in het programma ‘Villa Politica’ en benadrukte dat hoewel hij de factuur zelf liever zou zien dalen, de regering simpelweg “niet kan blijven opdraaien voor factoren uit het verleden.” Vandaag laat de politicus uit Oostende weten dat zijn kabinet niet alleen gedwongen is rekening te houden met het beleid van de vorige regeringen, maar ook met “energieopslorpende kosmische tendensen” en “intergalactische ontwikkelingen” als de oerknal of Big Bang.
Eeuwig knelpunt
Het is duidelijk dat het energiedossier de Vlaamse regering parten blijft spelen. Zo kostte de controversiële heffing van Tommeleins voorgangster en partijgenote Annemie Turtelboom – de zogenaamde ‘Turteltaks’ – haar uiteindelijk de ministerpost en mogelijk haar politieke carrière. Het behoeft dan ook geen betoog dat de regering-Bourgeois een extra inspanning wil leveren om de stijgende energiefactuur naar de burger toe te verantwoorden. Zo hamert Tommelein, die Turtelboom in mei dit jaar opvolgde, in een nieuw communiqué op zijn blijvende intenties de energieprijzen te laten dalen. Desalniettemin herhaalt de minister dat hij met “een put van 9 miljard euro opgescheept” zit en iedereen “een extra inspanning” zal moeten doen om een budgettair evenwicht te bekomen.
Opvallend is dat de liberaal de schuld niet langer uitsluitend bij de vorige regering legt – en dan voornamelijk bij de omstreden financiering van groene stroomcertificaten door toenmalig minister Freya Van den Bossche (sp.a) – maar nu ook de “onvoorzienbare” en “kolossale” energie-uitstoot van de oerknal wil incalculeren. “Als de verzuchtingen van de burger tot bij mij komen, heb ik als minister uiteraard alle begrip,” schrijft Tommelein in zijn persmededeling. “Maar dan moet ik toch constateren dat de overgrote meerderheid van de bevolking eigenlijk geen flauw benul heeft hoe hun energiefactuur precies berekend wordt. Ja, de energiemaatschappijen hebben natuurlijk het recht om een gezonde winstmarge in te rekenen en zoals we allemaal weten mag deze regering de roekeloze sossenpolitiek van voormalig minister Van den Bossche schoon ongedaan zien te maken. Waar de gemiddelde Vlaming echter niet bij stilstaat is dat de slordige hoeveelheid energie die bij de spectaculaire geboorte van ons heelal is vrijgekomen ook betaald moet worden, en het is niet omdat deze uitgaven van ongeveer 13,8 miljard jaar geleden dateren dat deze zomaar moeten blijven liggen, of dat we ook die factuur naar onze kinderen moeten doorschuiven. Dan neem ik als bevoegd minister liever mijn verantwoordelijkheid.”
Dure grap
Hoewel de reacties op zijn verklaring niet lang uitbleven, was het opvallend genoeg Tommeleins partijvoorzitster Gwendolyn Rutten die zich als eerste in de discussie mengde teneinde haar minister te verdedigen. “Ik kan mij inbeelden dat de oppositie dit weer uit proportie zal proberen te trekken, maar wij vertrouwen op de redelijkheid van de consument,” liet Rutten via een radio-interview optekenen. “Zowat iedereen met een beetje verstand aanvaardt ondertussen dat het universum vanuit een onmetelijk klein punt is ontstaan en dat daar een gigantische hoeveelheid energie bij aan te pas is gekomen. Hoeveel precies valt uiteraard niet zomaar te meten, maar dat het om een dure grap gaat moeten we onder ogen durven zien. Ik wil zeker niet gezegd hebben dat de regering-Peeters II – waar wij geen deel van uitmaakten – hier volledig verantwoordelijk voor is, maar aangezien we allemaal toch maar mooi gebruik maken van de materie en energie vrijgegeven bij de Big Bang, lijkt het me maar fair dat we daar ook de financiële verantwoordelijkheid voor dragen. In een vrije markt gaat zelfs de zon niet voor niets op.”
Bij de oppositie klinkt duidelijk een andere toon. Zo haalde onafhankelijk Vlaams parlementslid Hermes Sanctorum vlijmscherp uit naar de minister en noemde hij diens uitleg “een zoveelste uitvlucht” om de “ware bedoelingen” van de energielobby te verdoezelen. “Als je ziet aan wat voor tempo de kosmos na een miljoenste van een seconde is beginnen uitdijen, krijg je een idee wat voor toestanden dat moeten geweest zijn. Dan wil ik best aannemen dat je al gauw tegen de 50.000 miljard graden Celsius zit en dat ga je voelen. Maar iets zegt me dat mijnheer Tommelein hier gewoon de aandacht wil afleiden van het feit dat de mensen ten eerste al lang de schuld niet meer leggen bij de vorige legislatuur en dat wij ten tweede nog steeds geen volwaardig duurzaam energiemodel hebben.”
Ook sp.a-politica Yasmine Kherbache liet inmiddels haar scepticisme blijken: “Dit slaat wetenschappelijk op niets. Het kleinste kind weet dat de oerknal in feite geen explosie was, maar een verspreiding van massa en energie doorheen een gecreëerd ruimtetijdscontinuüm. Het is bijgevolg onmogelijk dat de energie voorheen opgesloten in die singulariteit hoedanook uit het niets opgewekt of ontstaan is. De burger mag met andere woorden opdraaien voor wat godverdomme a priori reeds voorhanden was. Ik bedoel, eerste wet van thermodynamica iemand?” Tot slot reageerde ook Groen-parlementslid Wouter Van Besien verbouwereerd en stelde de voormalige districtburgemeester van Borgerhout voor dat “als we al eens zouden beginnen met de thermostaat in het parlement een graad of twee naar beneden te halen, we al een fameus voorbeeld zouden geven aan de bevolking. Je komt hier binnen en het lijkt wel fucking Benidorm.”
Afwachten geblazen
Hoe het politiek debat ook uitdraait, blijft het onwaarschijnlijk dat een zoveelste prijsstijging nog af te wenden valt. Kwantumfysica Stella Demeester, verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel, stelt er alvast weinig geloof in. “U moet weten dat de wetenschappelijke gemeenschap nog wel even zoet is met het raadsel achter de geboorte van het heelal te ontrafelen, en dat zelfs het oerknalmodel hier en daar nog lacunes vertoont. Wel gaat men er grotendeels van uit dat de gevolgen van de Big Bang op zich waarschijnlijk onomkeerbaar zijn en dus het prijskaartje hiervan niet terug kan worden ingeleverd. Afgaande op de huidige koers van de ontelbare melkwegstelsels en graduele vermindering van de zogenaamde kosmische achtergrondstraling weet men wel dat de sporen van die gewelddadige gebeurtenis over zo’n 100 miljard jaar volledig uitgewist zullen zijn. Maar ja, je kan van de mensen natuurlijk niet verwachten dat ze hun budget en gezinsuitgaven op een dergelijke termijn gaan plannen. Dat is gewoon niet werkbaar.”
Binnen de zakenwereld blijft het tenslotte relatief stil rond de hele kwestie, en voornamelijk de grote bedrijven en energieleveranciers schijnen zich voorlopig niet te willen uitspreken over de oorzaken en gevolgen van de steeds duurder wordende jaarfactuur. Alleen Fernand Huts, de veelbesproken CEO van de Antwerpse multinational Katoen Natie liet ondertussen van zich horen: “Het kan me geen kloten schelen wie of wat verantwoordelijk is voor de energieprijzen. Grote bang of kleine bang, ge kunt allemaal zien dat mijn zonnepanelen betaald zijn of ge hebt wat vlaggen.”
Baldarch & Gust Licht
